Ik vind ‘m schitterend, deze illustratie is het album in notendop. Mijneigenaar M. Mullins is verslagen, Mr. Ogdon van de Four Horseshoes Ranch viert zijn succes. Het vuur van de haat kan de feestelijke sigaar doen ontbranden. In deel 5 van Hermann’s serie Duke blijkt er nog meer aan de hand dan we in de eerste vier delen al vermoedden. Er zijn op de achtergrond mensen aan het werk die het leven van anderen gewelddadig en kwaadaardig beheersen. In het geval van Ogden en Mullins gaat het over de macht van de economie, en over twee volwassen mannen. Maar in de situatie van Morgan ‘Duke’ Finch is daar Theodore King, die zijn kwaadaardige macht heeft ingezet op een opgroeiende weesjongens. “We provide Christian education, shelter and food to the poor orphan children,” stond er op het bord bij het weeshuis. (3) En dat niet alleen, dus.
Duke is met Timothy Swift van Soakes and Sears onderweg. Er is ergens $ 100.000 van het mijnbedrijf geroofd en Duke zou een veilig transport garanderen. Dat is mislukt en het ene falen roept de volgende ellende op. Maar in feite kent Finch maar één drijfveer: Peggy, zijn geliefde. Hij heeft haar beloften gedaan (deel 1, p 18 en deel 2, p 17 en 9) en die wil hij zo graag met alles wat hij in huis heeft waar maken. En dat is direct het kwellende: hij weet hoe zijn persoon bedorven is. En wij, lezers van de boeiende serie, krijgen ook steeds meer inzicht. Hoewel we al eerder hints kregen over zijn beroerde jeugd, de details bleven ons tot nu toe bespaard. Tot nu toe, want in dit deel zien we hoe de directeur King van het weeshuis Morgan Finch uitkiest om een killer te worden. (3-6, 20-24,44-47) Het verhaal is dat hij eerst op weerstand stuit bij de jongen van 17 jaar. Maar door zijn zwakke plek te ontdekken en als zijn zenuw aan te raken, weet hij hem toch tot het kwaad over te halen. Morgan komt voor zijn broer Clemence op als deze door andere jongens in elkaar geslagen wordt. Hij weet het pistool te vinden dat de directeur hem heeft laten zien. Zo valt het eerste slachtoffer.
Er is nadien meer gebeurd om Morgan Finch tot de gevreesde pistolero Duke te maken. Maar in deze episode is de herinnering aan het begin ervan prominent aanwezig. Hij nadert nu meer en meer de mannen die Peggy in handen hebben: Ogden en King (zie ook deel 4, p 53). Duke zal door roeien en ruiten gaan om voor zijn geliefde op te komen zoals hij eerder voor zijn broer deed. Clem is in het drama intussen gesneuveld en de zwarte demon in de persoon van Manolito speelt ook nu weer op de achtergrond mee. (53) Intussen is ook nog ene Oakley tot razernij gebracht omdat hij tegen zijn zin meegesleept is in het treurspel rond Finch. Dat kostte hem zijn zoon en dit deel eindigt met een brul om wraak. (56, zie ook 39)
Kortom we zijn nog niet klaar en het is de vraag of liefde overwint zoals ik eerder voorspelde (zie de blog over Ik ben een schaduw). Onderschat nooit de sombere visie van vader en zoon Huppen. Maar voor dit moment krijgen we de gelegenheid om wat te mediteren over de vraag hoe de invloed van ouderen in je jeugdjaren je hebben gevormd. Dit is wat Theodore King vertelt: “De oudste viel al snel op, wakkere ogen, maar ook ijskoud, een blik die ik uit duizend herken, be blik van een killer … Een ruwe diamant die gepolijst moest worden. Maar de knaap liet zich niet temmen. Ik moest dus geduld met hem hebben… sluw zijn. Gelukkig had hij een zwakke plek… zijn broertje.” (42)
Vormt zoiets een onontkoombaar lot? Meestal wel, vrees ik. Het enige dat we kunnen doen is het effect ervan verminderen door bewust worden en herinneren, dempen van emoties en oefenen in ander gedrag. Ik ken eigenlijk maar één robuust mechanisme dat de dominostenen van het kwaad kan onderbreken: van harte vergeven en verzoenen. Nu God in deel 4 is afgeschreven en het christelijke van het weeshuis in feite misvorming is, kunnen we iets dergelijks in deze serie niet verwachten. Toch geloof ik dat zij hier en nu tekenen zijn van een hoopvolle toekomst – waarbij blijft staan dat de kwaden ook werkelijk een keer hun verdiende loon krijgen. In westerns is dat zelden door het recht. Het recht van de sterkste is daar aan de beurt. Maar het zou toch werkelijk onverdraaglijk zijn als dat het laatste woord was.
Naar aanleiding van: Hermann & Yves H., Duke, 5: Je bent een pistolero. Brussel: Le Lombard, 2021.
