Het is 12 januari 2024 en ik lees op nu.nl: Tom Cruise is bezig met een derde Top Gun-film. Top Gun Maverick, het tweede deel, kwam in de zomer van 2022 uit en was een enorm succes. Samen met filmvriend Hugo zag ik de spetterende actie in Pathé hier ter stede. We vermaakten ons prima. Juist deze week bekeek ik het eerste deel nog een keer. Ik kon het niet laten m’n gedachten erover te laten gaan. Als we het vermaak gehad hebben welk mensbeeld is ons dan voorgehouden? Wie zien we als we de Amerikaanse Hollywoodspiegel inkijken?
Eerst het verhaal van de film uit 1986: Luitenant van de Amerikaanse marine, piloot Pete Mitchell (gespeeld door Tom Cruise) heeft de bijnaam Maverick en is een onstuimige waaghals. Hij wordt toegelaten tot Top Gun, de elite Fighter School van Miramar. Maar daar zal de impulsieve jonge piloot moeten concurreren met de besten, onder wie Iceman, een briljante en zeer competitieve medestudent: Tom Kazinksi (Val Kilmer). Samen met zijn beste vriend Goose (Anthony Edwards) wil hij de beste van de besten worden. Maverick lapt de regels aan z’n laars en komt ermee weg. Aan het begin van de film vraagt hij toestemming om een ‘fly-by’ te doen langs de brug van het vliegkampschip. Als dat wordt geweigerd doet hij het toch. De reprimande leidt niet tot ander gedrag; aan het slot van de film herhaalt hij de stunt nog eens.
Naast competitie zien we vriendschap als hoge waarde. Maverick en Goose zijn als familie voor elkaar. Ze gaan door het vuur en komen voor elkaar op. Elkaars wingman zijn ze, ook in de liefde. Als Goose bij een crash omkomt blijft de band bestaan. Maverick voelt zich ellendig en schuldig, ook al wordt hij vrijgesproken. Zijn zelfvertrouwen is geblutst en als hij in een serieus luchtgevecht met Russische MiG’s dreigt op te geven, fluistert hij voor zichzelf: “Talk to me, Goose!”
Onder de vrouwen wek je dan als man de indruk alles onder controle te hebben. Afgetrainde lijven bij het volleybal en machogedrag voor de deur van de vrouwen. Maverick tot Goose als zij de marinebar inlopen: “Target rich environment!” Het is de elite die met motoren rijdt en waar de vrouwen een Porsche voor de deur hebben staan. Charlie, de instructrice die Maverick verovert, en Carole, de vrouw van Goose (Meg Ryan) roepen: “You’re a stud. Take me to bed or loose me forever.”
In het hart van dit alles vind je betrouwbaarheid. “Als je oorlog moet voeren, wil je hem er dan bij hebben?” Het dunne lijntje over Duke Mitchell, de vader van Maverick, gaat ook over de vraag: heeft hij als vlieger gedeugd?
In Top Gun: Maverick (2022) krijgt Maverick van zijn oude maatje Ice een speciale opdracht: hij moet een jonge lichting vliegeniers trainen voor een heel bijzondere en gevaarlijke missie. Eén van de jonge piloten is Bradley ‘Rooster’ Bradshaw (Miles Teller), de zoon van Mavericks overleden beste vriend Goose. De film is voortreffelijk in het terughalen van de eerste episode. “Talk to me, Goose” zegt Maverick als hij een supersonisch vliegtuig tot mach 10 gaat vliegen, en daar voorbij. Uiteraard tegen de wil van zijn leidinggevende in. Ook Goose’ zoon Rooster fluistert ‘Talk to me, Dad” als hij een weifelmoment heeft in de cockpit.
Competitie, vriendschap, mannelijkheid en betrouwbaarheid, het komt allemaal weer langs. Het held is uiteraard voor een urgente maar onmogelijke opdracht gesteld. Hij wordt weer een keer uitgerangeerd, hij bewijst zichzelf ook als daar niet om wordt gevraagd, en hij is uiteindelijk ook iemand die geholpen moet worden. Niet geheel onverwachts komt Rooster hem helpen als Maverick crasht. Samen komen zij eruit door moedig en competent vliegen en vechten. En dan is er nog de hulp van de reservevlieger als zij ‘out of ammo’ zijn.
Oud zeer tussen Goose en Maverick wordt geheeld door samen te overleven. Boven dit alles wappert het Amerikaanse patriottisme: “Make us proud,” zegt admiraal Solomon ‘Warlock’ Bates (Charles Parnell) tegen Pete ‘Maverick’ Mitchell, vlak voordat de onmogelijke operatie van start gaat. Het is alsof je Donald Trump hoort.
Naar aanleiding van: Top Gun 1986, Regisseur Tony Scott (broer van Ridley Scott) en Top Gun Maverick 2022, regisseur Joseph Kosinski.
Klik hier voor de Top Gun Anthem, live door Hans Hans Zimmer (2 juni 2023)
Take my breath away van Giorgio Moroder, won een Oscar in 1987
Kenny Loggings Danger Zone, klik hier.
Top Gun: Maverick haalde in 2022 wereldwijd 1,38 miljard euro op en werd daarmee ook de succesvolste film van dat jaar.