Ik ben maar weinig bezig met vergeving. Het woord is me te groot. In het gewone leven volstaat ‘sorry’ voor alles wat beter had gemoeten. Ik zeg het gemakkelijk en accepteer het eenvoudig. Ik weet twee of drie situaties uit mijn eigen leven dat ik echt vergeving heb gevraagd aan een ander. Wanneer de laatste keer was dat ik vergeven heb? Ik ben het me niet bewust. Toch is het vreemd voor een gelovige als ik: als er toch ergens een religie is die het woord vergeving in het centrum van de aandacht zet, dan toch het christelijk geloof. Zowel waar het gaat over de relatie met God als de relatie met je naaste. Eén ding is me intussen wel erg helder geworden: als je gekrenkt bent, dan kan je met minder dan vergeving niet toe en moet verzoening volgen.
Maria Mena is een zangeres die het subtiel menselijke weet te benoemen.
I would build walls for miles around me, around anything that hurt, any sensitive category, kept love at an arm’s-length, it was natural to me. You did not agree.
Dat is in een paar regels de wereld van een meisje dat geleerd heeft voorzichtig te zijn. Het is heel natuurlijk voor haar. Een vriend leert haar kennen en waarderen. Hij wenst haar groei in openheid toe en gaat het gesprek erover aan.
You said things like “unhealthy” and I took on the task of changing my pattern.
All you did was ask and the walls all came crashing at a welcoming speed.
I was convinced you’d never hurt me.
Tja, hier ligt de kwetsbaarheid ineens duidelijk voor je. Iemand zo vertrouwen dat je de delen van je levensharnas een voor een durft af te leggen. Want juist je vriend zal je geen pijn doen, natuurlijk niet.
And I used to cling to the back of your mind, but I must have let go at the moment in time.
When she offered careless physical joy, both bouncing my heart around, like a cheap rubber toy.
Als ik goed lees wat er staat zegt zij: het moet wel aan mij gelegen hebben, dat ik op het moment dat een ander je lichamelijk plezier bood, je niet vast wist te houden. Zij zat vast in zijn bewustzijn en toch ging hij met een ander naar bed. Zo werd deze jonge vrouw de speelbal van de lusten van haar vriend en de ander. Maar let op, even verder in de songtekst maakt de ‘ik’ een nieuwe gedachte los, een variatie:
And I used to cling to the back of your mind, but you must have let go at the moment in time
when she… (etc)
Niet ik was het die jou losliet, maar jij liet mij los. Zo gaat het innerlijk een correctie toepassen. Terecht. Het verlegen meisje heeft niet de schuld. Hij heeft dat en zij staat nu voor de opgave om hier wat mee te doen. Als je geen harnas hebt om je te beschermen tegen verraad, dan moet je de volgende vraag beantwoorden: hoe ga ik om met hem die mij verraden hebben?
Het begint met de werkelijkheid te benoemen zoals zij is:
No one prepares you when choosing to stay, how to dare share a bed again, keep demons at bay. She took something precious that was just meant for me, not for her eyes to see.
En dan te voelen hoeveel pijn er gedaan is en welke gedachten en gevoelens dat oproept:
And after countless hours of crying, trying to forgive you, believe you, grow a spine and leave you, grieve you.
En tenslotte sta je voor een keuze. Wraak of vergeving? Verwijdering of verzoening? Nu of later? Maria Mena zingt deze spannende strofe:
After all the years you invested in me, all the love, tears, and possibilities, I realize that if the tables were turned around you wouldn’t leave me now.
Dus… nu in het Nederlands: “Na alle jaren die jij in mij geïnvesteerd hebt, alle liefde, tranen en mogelijkheden, realiseer ik mij dat als de zaken omgedraaid waren, jij me nu niet zou verlaten.”
De kunst van vergeven.
Naar aanleiding van: Maria Mena, ‘The Art of forgiveness’ van de CD: Viktoria, 2011. Klik hier voor de website van deze begaafde zangeres. Met dank aan Johan Plug voor het meedenken over vertaling en betekenis.
