Het is een ongewoon thema: ziener-zijn. Voor zover ik de stripwereld ken, is het thema weinig gekozen. Het is niet zo ingewikkeld om te verzinnen hoe je het in een scenario invoegt maar het vraagt wel om een plot waarin het ziener-zijn de toegevoegde waarde blijkt te zijn. Het oplossen van een misdrijf is een voor de hand liggende situatie. Waar de verklaring door gewoon recherchewerk niet verder komt, is de ziener de aangewezen persoon om de doorbraak te brengen. In de wereld van de Native Americans is de medicijnman of sjamaan een bekende figuur. Hij of zij maakt contact met de geesten en de geestenwereld. Zo kunnen ziekten worden genezen. Het zit dicht aan tegen de voorouderverering. Dat is een systeem van rituelen en aanroeping van overleden verwanten. Voorouderverering is gebaseerd op de overtuiging dat de geesten van de doden in de natuurlijke wereld blijven bestaan en de bevoegdheid hebben om het lot van het leven te beïnvloeden.
James Healer is de ziener in de fraaie striptrilogie die zijn naam draagt. Yves Swolfs tekende bij de scenario’s van Giulio De Vita en Sophie Swolfs nam de inkleuring voor haar rekening. Ik heb de serie uit 2002 – 2004 met plezier weer gelezen. Healer is als kind gevonden door een indiaan die de overtuiging had dat de geest van de overleden Eagle Glance een tweede kans krijgt van de Grote Geest (Camden Rock, 3). Zijn taak was nog niet beëindigd. Baby James is een ‘white skin’, gevonden op een misdaadlocatie waarbij ouders omkwamen. Hij krijgt te horen dat hij met bijzondere krachten behept is. Hij kan in de ziel kijken, situaties uit het verleden zien waar hij niet bij was, toekomst inzien en in contact treden met de onzichtbare machten. “Je bent echter nergens werkelijk thuis, je leeft tussen twee werelden. Sommige blanken en indianen zullen je met heel hun hart liefhebben, maar velen zullen je haten, want wie diep in andermans ziel kan kijken en waarheden kan onthullen, is zelden welkom.” (Camden Rock, 5)
Camden Rock en De nacht van de cobra vertellen het verhaal van de hulp die Healer biedt aan de sheriff Brian Heckman in Camden Rock. Er zijn drie meisjes vermoord in het stadje en de oplossing lijkt ver weg. Al direct bij binnenkomst is de weerstand tegen Healer voelbaar en al snel krijg je het vermoeden dat een aantal mannen de waarheid niet boven tafel willen hebben. Opluchting als er een verdachte is die ook nog zelfmoord pleegt. Maar Healer gelooft het niet.
Het contact met de vooroudergeest verloopt via beelden over wat er gebeurd is (Camden Rock 12, 14, 16, 26; De nacht van de cobra, 4) en door droombeelden, met name over een paard dat wel waanzinnig lijkt (Camden Rock 17-18). Hij kan het niet direct duiden maar blijft daardoor wel in actie. In toenemende mate komen ook de daders in beweging. Het tweeluik wordt een thriller waarin de actie dik wordt aangezet en mooi afwisselt met rustiger delen tegen indrukwekkende achtergronden.
Het tekenwerk is heel goed, met de inkleuring is ook niets mis, maar juist het eigen thema van de serie is per saldo toch wat teleurstellend. Als achteraf blijkt dat de mannelijke notabelen van het dorp jonge meisjes op seksfeestjes hebben misbruikt, en ook de sheriff in de tang zit, dan is het helder dat Healers werk niet op prijs wordt gesteld. Zijn gaven zijn bekend en worden bespot maar in het geheel van de plot zijn de aanwijzingen minimaal en niet precies wat in het begin werd gezegd: het kijken in de ziel. Het dichtst daarbij komt dat gekke paard. In deel 3, De heilige berg, is dat de lijn die doorgetrokken wordt naar een nieuw verhaal (6 en 48) maar veel helderheid ontstaat er niet. Een verwend kind loopt weg uit Hollywood. Zij wil haar native roots zoeken maar haar rit wordt door vriendje Matt gekaapt. Als Mary ten einde raad is en dreigt doodgeschoten te worden kan Healer ingrijpen. Hij weet dan plotseling verrassend nieuws maar met kijken in de ziel heeft het niet zoveel te maken (24, misschien een beetje op 40) Hij volgt zijn missie maar het blijft toch een wat los draadje in een verder goed getekende stripserie.
En dat is ten slotte doorslaggevend voor een positief oordeel. Er zit een leuk romantisch draadje in en ook de discriminatie van de indianen in Amerika is goed ingevouwen in het verhaal.
Naar aanleiding van: Yves Swolfs (scenario), Giulio De Vita (tekeningen) en Sophie Swolfs (kleuren), James Healer 1: Camden Rock (Derde Stroming). Brussel: Lombard, 2002; idem, James Healer 2: De nacht van de cobra. Brussel: Lombard, 2003; idem, James Healer 3: De heilige berg. Brussel: Lombard, 2004.
