Eindelijk vrij, je voelt het met Asia Bibi mee aan het slot van haar verhaal. Opgelucht dat je uit die akelige wereld van valse getuigen en onrecht vertrokken bent. “Zondaars spannen de boog en leggen hun pijlen al op de pees om de oprechte in het duister te treffen.” Psalm 11 is het Bijbelse lied dat bij dit boek past. Toch is het uiterst leerzaam om bij je vanzelfsprekende oordeel even een pas op de plaats te maken. Kunnen we onszelf nog dichterbij het verhaal brengen?
Zo moet ik even nadenken het begin van deze ontplofte kwestie: “Ik, Asia Bibi, ben veroordeeld geweest om te worden opgehangen, omdat ik dorst had. Ik heb een groot deel van mijn leven verloren, omdat ik bij een temperatuur van 40 °C hetzelfde glas heb gebruikt als moslimvrouwen. De domme plattelandsbevolking beschouwt wat dat een christen aanreikt als onrein.” (22, zie ook 20, 21, 34, 41, 43, 44, 47-48, 56, 106, 113). Wij beginnen onreinheid-gedrag te vertonen bij overdraagbare ziekten. Ik schrijf deze blog in de tijd van het corona-virus. Handen wassen na contact. Verkouden mensen in Noord-Brabant krijgen het advies om thuis te blijven, want daar is een haard. Maar islamitische plattelandsvrouwen in Pakistan hebben van jongs af aan geleerd dat christenen onrein zijn. Op die manier markeert de islam het verschil met de andere religies. Je voelt hoe ver dat gaat en je realiseert je ineens beter hoeveel weerstand Jezus’ leerling Petrus overwinnen moest toen hij de opdracht kreeg om de Romein Cornelius te bezoeken. Simon Petrus was ook opgevoed met reinheidswetten rond voedsel. Wat een heilzame correctie heeft de Heer aangebracht. En tegelijk houd ik argwaan: op welke manier organiseren wij onze grensmarkeringen als christenen in onze omgeving?
Als je nadenkt over het misbruik van het recht dan moet je in het verhaal nog een keer naar het begin terug. Wie hebben dit in gang gezet? Asia Bibi vertelt dat Mafia Bibi en Asma Bibi boos op haar werden vanwege het drinken uit de beker. Deze twee moslimvrouwen zijn naar Qari Salaam gegaan, de imam van het dorp Ittan-Wali. Zij kenden zijn vrouw. “Samen hebben zij een valse aanklacht in elkaar gezet, volledig verzonnen.” (31). Maar iets eerder lees ik dat ook ene Yasmine bij die samenzwering betrokken is. De man van Asia Bibi is namelijk al tien jaar getrouwd met Yasmine als hij Asia ontmoet. Op een feest ontvonkt de liefde tussen hen. Ashiq vraagt echtscheiding aan, maar Yasmine weigert. Asia trekt bij hen in. “Deze driehoeksverhouding zorgt ervoor dat Yasmine, die minder knap is en ouder dan Asia, jaloers wordt.” (27) Bijzonder, ik weet iets van polygamie in de islam, maar is het ook onder christenen geaccepteerd?
Sommige mensen vermoeden dat Yasmine ook betrokken was bij de aanklacht. Zo wilde zij zich van Asia ontdoen. Bewijs ontbreekt. Ik blijf toch steken bij het feit dat Asia in feite ingebroken heeft in een bestaand huwelijk. En dat Ashiq van zijn vrouw wilde scheiden, met wie hij al drie kinderen had. “Laat niemand van u moeten lijden omdat hij een moordenaar is, een dief, misdadiger of onruststoker,” schrijft de apostel Petrus. (1 Petrus 4,15) Heeft Asia niet met Ashiq samen de kiem gezaaid van de jaloezie? Wat verder niet afdoet aan de ernst van het machtsmisbruik van de islamitische samenleving in Pakistan. Hulde voor het hooggerechtshof dat ten slotte besloten heeft dat een valse aanklacht niet mag leiden tot een doodsvonnis. (160!) De druk op gouverneurs, advocaten en lagere rechters is geweldig hoog in de jaren van het proces. Sommige moslims hebben met hun leven moeten betalen voor hun inzet voor een christin die onrecht werd aangedaan.
Juist dat punt raakte mij het meest. Het gebed voor daders en slachtoffers. Het is mooi dat we in dit boek kunnen lezen hoe de vervolgde christenen zelf hun gebeden formuleren. Hier in het Westen vragen wij om kracht om het vol te houden. Hoe de verschillende omstandigheden de vervolgden tot gebed brengen, wordt mooi duidelijk in dit verhaal. Wat me trof was het gesprek tussen Asia en Mamita. Mamita is een christenvrouw die haar bewaakt gedurende een bepaalde tijd. Als er door fanatieke islamisten een aanslag wordt gepleegd op een kerk in Lahore, vertelt Mamita dat er tientallen doden zijn gevallen. Asia voelt aan dat het te maken heeft met haar zaak. Ze bezwijkt bijna, verslagen als zij is door dit nieuws. “’Kom op, blijven ademhalen!’ zei Mamita zachtjes, terwijl ze me bij mijn schouders greep. ‘Je hebt niet het recht de moed op te geven. Laten we bidden voor alle getroffenen. Onder de slachtoffers waren ook veel moslims. Laten we bidden dat God hen in de hemel zal verwelkomen. Laten we rouwen om onze slachtoffers, onszelf troosten en opnieuw van elkaar leren houden, zodat Pakistan en alle andere landen weer oprijzen in de Hoop. Laten we, om het vol te houden in deze beproeving, onze doden toevertrouwen aan de Heer, die troost wie pijn heeft. Jezus, onze Heer, geef hun rust. Geef hun de eeuwige rust.’” (138-139)
Prachtig requiemgebed voor de slachtoffers. Christenen en moslims vertrouwen zij toe aan Jezus en zijn genade. Het leven is het waard om geleefd te worden, alleen al om zulke gebeden uit te spreken. Samen oprijzen in hoop.
Naar aanleiding van: Asia Bibi en Anne-Isabelle Tollet, Eindelijk vrij: Negen jaar gevangen om haar geloof. Utrecht: KokBoekencentrum, 2020. Oorspronkelijk verschenen onder de titel Enfin Libre! Monaco: Groupe Élidia, 2020, vertaald door Kees de Wildt. Klik hier voor de website over Asia Bibi.
Gebed van Asia Bibi in de gevangenis na het eerste doodsvonnis:
“Heer, waarom stelt u mij op deze manier op de proef?
Geef me de kracht om niet te buigen
In deze beproeving vertrouw ik me toe aan uw handen.
Ik vertrouw op U.
Laat me niet in de steek.
Zegen mij en wees een licht voor Ashiq en onze kinderen
Help ons een liefdevol en gelovig hart te houden.
Laat de twijfel ons niet overmeesteren.” (35)
Verder lezen gebeden op de volgende bladzijden:
36 Gebed om God zorg voor haar kinderen
63 Gebed om kracht bij mishandeling
79 Gebed bij het ontwaken en het geluid van de muezzin
100 Gebed toen zij met Kerst haar kinderen weer eens had gezien
104 Dankgebed voor een aardige bewaakster
121 Gebed na de zoveelste juridische teleurstelling
147-148 Gebed van uitputting met de woorden van Psalm 38
162 Kort gebed om hulp en nabijheid
165 Dankgebed na vertrek uit Pakistan