De vierdelige stripserie Conquistador dwingt respect af. De uitvoering is fors, groter dan het standaard soft cover album. De tekeningen van Philippe Xavier zijn op hoog niveau en de inkleuring brengt de donkere junglesfeer goed met zich mee. Jean Jaques Chagnaud verrichtte knap werk. Toen ik het verhaal weer helemaal uit had, had ik net als bij een te lange preek de gedachte: ik heb al ‘amen’ gezegd. Zwak scenario van Jean Dufaux? Nou, nu ik me een klein beetje verdiep in het verhaal dat verteld wordt, begrijp ik beter dat de serie het bekende feitenrelaas volgt.
Conquistador is Spaans voor ‘veroveraar’, een avonturier of een soldaat die in opdracht van de koning volken onderwerpt. De Spanjaarden zijn tegen het einde van de middeleeuwen in Midden-Amerika terecht gekomen. De Azteekse bevolking hebben zij hun gezag opgelegd en het is een raadsel waarom Moctezuma, de keizer van de Azteken, zich zo liet inpakken. Was hij zwak en laf? Was hij realist? Wikipedia vertelt dat Motecuhzoma II leefde van 1466 – 30 juni 1520. ) Hij was de eerste Azteekse leider die met de Spanjaarden in contact en in conflict kwam. “Toen Hernán Cortés in 1519 in Mexico arriveerde, dacht Motecuhzoma II dat Cortés de god Quetzalcoatl was, zo luidt de populaire gedachte. Volgens voorspellingen zou Quetzalcoatl de Aztekenwereld komen vernietigen en om dit noodlot af te wenden, dacht Motecuhzoma hem met goud en zilver te kunnen afschepen. Dit had juist een averechts effect en de op goud beluste Cortés nam Motecuhzoma II gevangen waarbij Motecuhzoma geen weerstand bood. Toen de Azteken tegen het Spaanse bewind in juni 1520 in opstand kwamen, wilde Cortés dat Motecuhzoma II de opstand zou neerslaan.”
Het eerste deel van de stripserie opent met de tekst van Hernando Royo. Hij heeft als soldaat in het leger van Hernán Cortés het avontuur overleefd. Aan het slot van deel IV is hij de koning van een junglestam, de Hibura die zich aan de macht van de Azteken wilde onttrekken. Direct bij de opening merken wij dat het leven van de natives verbonden is met hogere machten en kwade krachten. Het drinken van wortelsap Oqtal geeft verbinding met de geest van de god Txlaka. Dat zal Royo de kracht geven om een nieuwe leider te worden.
Cortés formeert uit zijn gelederen een bont gezelschap van avonturiers. Die moet de schat van Moctezuma zien te vinden en te stelen. De koning van Spanje is ver weg, Cortés heeft met zichzelf te maken en met zijn soldaten die loon willen. Catalina Guerrero krijgt de leiding en bij haar sluiten aan: de brute kracht Burro, de jonge Sprinkhaan, de geestelijke frater Cristoval. De jonge vrouw Tzilu wil helpen. Ondanks een valstrik weten zij de schat buit te maken en ergens te begraven.
Maar de beer is los: er is heiligschennis gepleegd en dat kan niet ongestraft blijven. De geestelijke machten komen los. Dat blijkt in de strijd (I, 54), niet ieder van de taskforce overleeft het avontuur. Burro (II, 45) gaat eraan, Cristoval ook (II,54). De groep avonturiers wordt al snel uitgedund door een mysterieus wezen dat hen de jungle in achtervolgt. Mythisch wezen of menselijke moordenaar? De voorouderlijke en machtige Azteekse legenden val je niet straffeloos aan… Sprinkhaan is een overlever, Catalina ook. Via tochten door de jungle en bittere gevechten van man tot man worden we meegenomen op de weg naar de hoofdstad Tenochtitlan. Cortes heeft te maken met overlopers maar uiteindelijk is hij het toch die de stad met zijn legers bezet. Als Moctezuma van het podium wordt verwijderd, komt er een nieuwe tegenstander op Cuauhtemac.
Het is de mix van menselijk en bovenmenselijk die de vier delen boeiend maakt. Die twee werelden vermengen zich en dat is voor de aardse strevingen (hebzucht en wraak) een linke combinatie. Je moet je meerdere erkennen van wat de bosbewoners en de uit hen opgekomen culturen wel wisten. Er is meer tussen hemel en aarde dat je kunt snappen of beheersen. Wie dat niet goedschiks leert, leert het kwaadschiks. En wie de machten in zich opneemt, krijgt zelfs de schepping met zich mee, aldus de laatste bladzijden: wortels en panters dienen de nieuwe koning. En dan is het wel heel dienstbaar dat de teruggevonden schat ten goede gaat komen aan de stammen die al die tijd onderdrukt zijn. (IV, 53) Om zich tegen de volgende onderdrukker te verzetten.
Naar aanleiding van: Dufaux & Xavier, Conquistador I – IV, Grenoble: Glenat, 2012, 2012, 2014, 2015. Jean Dufaux, scenario, Philippe Xavier, tekeningen, Jean Jaques Chagnaud inkleuring. Ter nagedachtenis van Jean ‘Moebius’ Giraud.
Wikipedia: “Spanjaarden die zich na de kolonisatie in Mexico vestigden werden geconfronteerd met diarree als gevolg van het andere klimaat en de andere voedsel-bacteriën. Deze diarree, die toeristen nog altijd lastig valt, zou een wraak zijn van de geest van Motecuhzoma, en wordt daarom ook wel spottend “Montezuma’s Revenge” (wraak van Montezuma) genoemd. Een populaire Nederlandse band draagt deze naam eveneens.”
Voor historisch onderzoek naar Moctezuma, klik hier.
